Zoeken
Het is vanzelfsprekend dat er verwachtingen zijn tussen ouders, school en leerlingen. Maar zelden verwoorden scholen wat ze eigenlijk van ouders verwachten: de boekentas en agenda van hun kind controleren, de boterhamdoos meegeven, aanwezig zijn op het oudercontact, meegeven dat studeren belangrijk is… Zelden wordt gecontroleerd of al hun verwachtingen duidelijk zijn voor alle ouders. Nog minder wordt aan ouders uitgelegd waarom een school deze verwachtingen heeft. Een school kan bijvoorbeeld minimaal verwachten dat alle ouders aanwezig zijn op een oudercontact, maar ze controleren niet of dit voor alle ouders duidelijk is en ze verwoorden zelden waarom ze dit belangrijk vinden. 
De verwachtingen van scholen naar ouders toe betreffen vele kleine dingen die voor een middenklasse-ouder met een goede eigen schoolervaring vanzelfsprekend zijn. Voor ouders met een migratieachtergrond, uit landen met een ander onderwijssysteem of ouders met zelf negatieve ervaringen in hun schoolloopbaan zijn deze verwachtingen vaak minder duidelijk.
In de engagementsverklaring verwoordt de school wat ze verwacht van de ouders, maar onderzoek toont aan dat maar weinig ouders op de hoogte zijn van de engagementsverklaring (Mertens en collega’s, 2015). Vandaar geven we als ouderkoepel het pleidooi om stil te staan bij wat je als school van ouders verwacht en te onderzoeken of jullie verwachtingen wel duidelijk zijn voor alle ouders.
Wanneer ouders niet beantwoorden aan de verwachtingen van de school, dan zorgt dit voor irritatie bij leraren. Leraren denken dan vaak dat ouders niet geïnteresseerd zijn in het schoolleven van hun kind.
Onderzoek toont echter aan dat alle ouders geïnteresseerd zijn in de schoolloopbaan van hun kind. Maar omwille van een mismatch tussen thuis- en schoolcultuur lukt het niet voor alle ouders om met de gewenste impact te communiceren met de school.
Door al je verwachtingen als school helder te communiceren naar ouders toe en een juist begrip te controleren, geef je alle ouders een gelijkwaardige kans om hun betrokkenheid te laten zien.
Bevraag je ouders:
- Wat verwacht onze school van je?
- Waarover twijfel je soms of onze school dit van je verwacht?
Bevraag je schoolteam:
- Wat verwachten we van ouders?
- Welke verwachtingen lijken niet altijd duidelijk voor ouders?
Komen de verwachtingen van het schoolteam overeen met de verwachtingen die ouders benoemen? Denk als schoolteam na over welke verwachtingen jullie helderder moeten verwoorden naar ouders toe.
Alle contacten met ouders zijn gepast om je verwachtingen naar de ouders toe te verwoorden. Het inschrijfmoment is hier ideaal voor. Vanaf je eerste contact je verwachtingen naar de ouders toe verhelderen, vergemakkelijkt de verdere samenwerking met ouders. Een kennismakingsgesprek met de klasleraar of klastitularis is ook een ideaal moment hiertoe.
Verwoord als school niet alleen wat je verwacht van de ouders, maar geef ook tips over hoe ouders dit kunnen doen. Vraag hierbij steeds aan de ouders wat voor hen lukt en wat zij van de school verwachten.
- Een ouderwerking kan signalen opvangen van welke verwachtingen van de school onduidelijk zijn voor ouders. Op welke manier verwacht de school dat de ouders hun kind ondersteunen bij het huiswerk? Wanneer verwacht een leraar een antwoord op zijn/haar mail? Een ouderwerking kan deze onduidelijkheden rapporteren aan het schoolteam. Een ouderwerking kan ook mee nadenken over een gepaste manier om de verwachtingen helder te communiceren naar ouders.
- Een ouderwerking kan ouders en het schoolteam met elkaar in gesprek laten gaan tijdens een koffiemoment of een thema avond. Zowel de verwachtingen van de school ten aanzien van de ouders als de verwachtingen van de ouders ten aanzien van de school kunnen aan bod komen.
- Een ouderwerking kan een bevraging doen bij ouders over wat ouders denken dat de school van hen verwacht en welke vragen ouders nog hebben bij de verwachtingen van de school naar hen toe. Een ouderwerking kan de resultaten van deze bevraging terugkoppelen naar het schoolteam.
- Een ouderwerking kan het win-win-spel spelen met het schoolteam. Zo komen verwachtingen naar elkaar toe naar boven.
- De Mets, J. (2021). Presentatie ‘School maken in partnerschap met ouders’. Universiteit Gent. Steunpunt Diversiteit en Leren.
- Artikel ‘Ouderbetrokkenheid is meer dan een oudercontact’ (Klasse)
- Mertens, C., Ysenbaert, J., Vanderlinde, R., & Van Avermaet, P. (2015). Evaluatie van de engagementsverklaring: bevraging van relevante stakeholders. Tijdschrift voor onderwijsrecht en onderwijsbeleid, 3, 15-27.
April 2022