Veranderen van school of studierichting

Zoeken

Dit document is enkel zichtbaar voor leden van de VCOV.
Word nu lid
Vooraleer te veranderen

De beslissing om je kind van school of studierichting te laten veranderen moet goed overwogen worden. Vaak van school veranderen is immers niet goed voor de slaagkansen van je kind. Uiteraard zijn er situaties waarin er geen andere optie is, bv. een verhuis of B-attest in het secundair onderwijs.

Kies je om te veranderen omwille van slechte schoolresultaten? Probeer dan in kaart te brengen waarom de resultaten niet goed zijn. Waren er vorig schooljaar al moeilijkheden of zijn de resultaten plotseling verslechterd? Lees het advies van de klassenraad met zorg en bespreek het grondig tijdens een oudercontact.

Kies je om te veranderen omwille van andere interesses? Ga dan na wat maakt dat de richting niet aansluit bij de interesses van je kind. Is er voldoende zicht op de talenten en interesses? Dit is immers belangrijk om te kunnen heroriënteren. De I like it 2-test op onderwijskiezer.be kan een hulpmiddel zijn.

Kies je om te veranderen omwille van het welbevinden van je kind? Weggaan van een bepaalde situatie biedt niet altijd een oplossing, pesten bijvoorbeeld kan online verder gebeuren. Bespreek mogelijke andere oplossingen met de school en het CLB.


Uitgangspunten
  • Vertrek vanuit de talenten en interesses van het kind.
  • Weeg de verschillende argumenten goed tegen elkaar af. Bespreek ze met de school, met het CLB, met elkaar...
  • Maak samen een bewuste keuze, niet omdat de keuze voor de hand lijkt te liggen. Oriënteer je goed: stel vragen, bezoek de nieuwe school, bekijk leermiddelen...


Tips/zaken om mee in rekening te brengen
  • Bespreek bij een overstap de gevolgen en mogelijkheden: moet er leerstof ingehaald worden? Worden er bepaalde extra zaken verwacht? Inhaallessen? Extra (vakantie)taken? Start je kind met bepaalde remediëring? Welke afspraken kunnen er gemaakt worden in verband met de ondersteuning van je kind?
  • Hou rekening met de kosten van nieuwe boeken, vakmateriaal... Vraag eventueel of er andere leerlingen van richting veranderen van wie je materiaal kan overkopen.
  • Vraag wat je kind meeneemt: bij het veranderen van richting kunnen algemene vakken hetzelfde zijn waardoor de resultaten meegenomen worden. Een overstap naar een andere richting betekent niet per se dat je kind met een schone lei begint.


Veranderen van leerjaar in het basisonderwijs

Een kleuter kan naar de lagere school op 1 september van het jaar waarin hij/zij 6 jaar wordt. Uitzonderlijk kan dit wanneer het kind pas 5 jaar is, maar dat kan alleen de school beslissen. Ouders kunnen wel beslissen om hun kind een jaar langer in de kleuterklas te houden. 

Ook bij het overslaan van een leerjaar (versnellen) in de lagere school, is het de school die beslist. Uiteraard gebeurt dit in overleg met de ouders en het CLB. Er kan voor gekozen worden de overstap tijdens het schooljaar te maken, bv. na een vakantie. Het is ook mogelijk dat een leerling afwisselend in het ene en het andere leerjaar les volgt, bv. wanneer er een grote voorsprong is voor rekenen. Dergelijke mengvormen zijn niet evident te organiseren voor de school en ook voor de leerling vraagt het veel flexibiliteit. 

Er geldt niet langer een minimumleeftijd voor het uitreiken van een getuigschrift basisonderwijs. Dit zorgt ervoor dat cognitief sterk functionerende leerlingen sneller kunnen doorstromen naar het secundair onderwijs. Het uitreiken van het getuigschrift is mogelijk tijdens heel het schooljaar. Deze maatregel is mogelijk voor alle leerlingen, dus ook voor cognitief sterk functionerende leerlingen. 

Ben je als ouder niet akkoord met de beslissing van de school om je kind een jaar over te laten doen (zittenblijven) in de lagere school? Dan kan je vragen aan een andere school om je kind toch in het volgende leerjaar in te schrijven. De meeste scholen zullen dit echter weigeren. Doet je kind het jaar over in dezelfde school? Dan moet de school een plan opstellen waarin staat welke individuele maatregelen er genomen zullen worden.


Veranderen van school in het basisonderwijs

Van school veranderen in het kleuter- en lager onderwijs kan op elk moment in het schooljaar. De nieuwe school beslist in welk leerjaar de leerling wordt ingeschreven. Ga zeker eerst na of er plaats is in de nieuwe school alvorens je kind uit te schrijven.

Om van het gewoon naar het buitengewoon onderwijs over te stappen, heeft de leerling een verslag nodig van het CLB. Meer info hierover vind je op de site van Onderwijs Vlaanderen.


Veranderen van leerjaar in het secundair onderwijs

In het secundair onderwijs beslist de klassenraad over overgaan of zittenblijven:

  • een leerling die geslaagd is, krijgt een A-attest en mag overgaan naar een hoger leerjaar;
  • een B-attest houdt in dat de leerling wel mag overgaan naar een hoger leerjaar, maar niet naar alle studierichtingen (wil de leerling toch een studierichting volgen die werd uitgesloten, dan kan hij/zij mits akkoord van de delibererende klassenraad het leerjaar overdoen in die studierichting);
  • een C-attest betekent dat een leerling niet geslaagd is en dus niet mag overgaan naar een hoger leerjaar. Hij/zij moet het jaar overdoen.


Tijdens het schooljaar overgaan naar een hoger of lager leerjaar, kan alleen als de leerling aan de toelatingsvoorwaarden voor dat leerjaar voldoet. Als het na de start van het schooljaar gebeurt, moet de school akkoord gaan met de overstap.

Een klassenraad kan beslissen om een cognitief sterk functionerende leerling te laten versnellen in het secundair onderwijs. Dit betekent één of meer leerjaren overslaan. Concreet kan een leerling die niet over het studiebewijs van het onderliggende leerjaar beschikt toch starten in een bepaald leerjaar. 

Normaal gezien reikt de klassenraad de studiebekrachtiging (zoals een attest, getuigschrift, diploma) uit eind juni. Als alle doelen bereikt zijn vóór het einde van het schooljaar, kan de klassenraad in de 2de en de 3de graad beslissen de studiebekrachtiging eerder uit te reiken. Deze maatregel is mogelijk voor alle leerlingen, dus ook voor cognitief sterk functionerende leerlingen.

Het is ook mogelijk om de leerling in te schrijven als 'vrije leerling'. Vervolgens moet hij/zij een getuigschrift halen per graad bij de examencommissie van de Vlaamse Gemeenschap.

Veranderen van studierichting of onderwijsvorm in het secundair onderwijs

Een leerling kan van studierichting of onderwijsvorm veranderen tot het begin van het 1ste leerjaar van de 3de graad (dus tot het 5de leerjaar). Daar is een oriënteringsattest A of B voor nodig.

Het 2de leerjaar van de 3de graad (het 6de leerjaar) moet een leerling in dezelfde studierichting en onderwijsvorm volgen. Uitzonderlijk kan de klassenraad een afwijking van dat principe toestaan wegens ernstige medische, psychische, sociale of onderwijskundige redenen.

Tijdens het schooljaar overstappen naar een andere studierichting of onderwijsvorm, kan tot een bepaalde datum (tenzij die richting volzet is). Tot wanneer precies, hangt af van het leerjaar. De leerling moet ook voldoen aan de toelatingsvoorwaarden voor het nieuwe leerjaar.

  • In het 1ste en 2de leerjaar (1ste graad) kan een leerling doorheen het schooljaar veranderen mits gunstige beslissing van de klassenraad. 
  • In het 3de en 4de jaar (2de graad) kan een leerling tot en met 15 januari veranderen. Uitzonderlijk kan de klassenraad een afwijking toestaan.
  • In het 5de kan je kind tot en met 15 januari veranderen. Een afwijking van die datum kan alleen om ernstige medische, psychische, sociale of onderwijskundige redenen.
  • In het 6de mag je kind niet meer veranderen tijdens het schooljaar. Ook hier kan de klassenraad een uitzondering toestaan om ernstige medische, psychische, sociale of onderwijskundige redenen.
  • Wie een 7de jaar volgt, kan tot en met 30 september van studierichting of onderwijsvorm veranderen. Ook hier kan de klassenraad een uitzondering toestaan.


Van school veranderen in het secundair onderwijs

Een leerling kan in het secundair onderwijs op elk moment in het schooljaar van school veranderen. Als hij/zij ook van studierichting of onderwijsvorm wil veranderen, moet er rekening gehouden worden met de toelatingsvoorwaarden en de uiterste veranderingsdata (zie supra). Vraag zeker na of er plaats is in de nieuwe school of richting vooraleer je kind effectief uit te schrijven.