Zoeken
Reclame en sponsoring zijn ingebakken in het dagelijks leven, ook in het schoolleven. We zijn er zo aan gewend dat we er vaak niet bij stilstaan: de lokale juwelier schenkt jaarlijks de eerste prijs voor de schooltombola, een transportbedrijf schenkt fluohesjes met het logo van het bedrijf erop, de drankenhandelaar stelt zijn koeltoog ter beschikking tijdens het schoolfeest…
Willens nillens worden leerlingen en ouders hierdoor beïnvloed. De overheid voorziet dan ook een aantal regels die in acht genomen moeten worden. Om de afspraken met sponsors op papier te zetten, heeft de VCOV een voorbeeld van sponsoringovereenkomst voor je.
1. 1 Regelgeving
Scholen die reclame en sponsoring toestaan, moeten zich aan een aantal regels houden:
1. In het basisonderwijs moeten leermiddelen (leerboeken, agenda, geografische kaarten, foto’s, folders, brochures …), didactisch materiaal (video, audio, film …) en verplichte activiteiten vrij blijven van reclame. Reclame is immers bedoeld om de verkoop te bevorderen. In het secundair onderwijs moeten leermiddelen ook vrij blijven van reclame. Reclame en sponsoring zijn daar wél toegelaten bij activiteiten, zowel verplichte als facultatieve.
Dus:
- Er mag geen reclame in hand- en werkboeken, de agenda, het klaslokaal of de turnzaal
- In de refter mag dat wel, als die niet voor verplichte activiteiten gebruikt wordt
- Een logo of naam van een merk of bedrijf op didactisch materiaal (bijv. de naam van de uitgeverij op een handboek, het merk van een computer ...) is geen uitdrukkelijke reclameboodschap en dus toegestaan.
2. Van niet-verplichte activiteiten, zoals meerdaagse schoolreizen of bosklassen, mag een school vermelden dat zij die dankzij een persoon, bedrijf of vereniging gratis of tegen een lagere prijs kan aanbieden.
3. Reclame en sponsoring:
- De reclame en sponsoring moeten verenigbaar zijn met de pedagogische en onderwijskundige taken en doelstellingen van de school
- Ze moeten in overeenstemming zijn met de goede smaak en het fatsoen
- Ze mogen de objectiviteit, de geloofwaardigheid, de betrouwbaarheid en de onafhankelijkheid van de school niet in het gedrang brengen. Zo kan het feit dat een computerbedrijf een school sponsort, de school er niet toe verplichten om computers van dat bedrijf aan te kopen.
In het geval van reclameboekjes tijdens een schoolfeest, kunnen dus namen en logo’s gebruikt worden. Wij raden wel aan dit op voorhand zowel met de school als met de ouders te bespreken.
1.2 Afspraken: schoolraad en schoolreglement
Elke school die gebruik maakt van reclame en sponsoring, moet over de hierboven vermelde voorwaarden concrete afspraken maken. Het staat vast dat reclame en sponsoring een rol spelen in de maatschappij en in de belevingswereld van kinderen en jongeren. Het is daarom essentieel dat er over de fundamentele visie op reclame en sponsoring voorafgaandelijk overleg wordt gepleegd in de schoolraad.
Het overleg in de schoolraad wordt door de vertegenwoordigers van de ouders voorbereid in de ouderraad. Ook los van het overleg in de schoolraad kan dit thema op de agenda van de ouderraad komen. De ouderraad kan toelichting vragen bij het beleid van de school omtrent reclame en sponsoring, bedenkingen formuleren, knelpunten en opportuniteiten signaleren, hulp aanbieden om sponsors te zoeken...
Via het schoolreglement worden alle ouders geïnformeerd over de afspraken die er over sponsoring en reclame gemaakt werden.
1.3 Vraag of klacht?
Bij de Commissie Zorgvuldig Bestuur kan je een vraag stellen of een klacht indienen over sponsoring, reclame of handelsactiviteiten op school. Bij twijfel raden we je aan eerst contact op te nemen met een VCOV-medewerker.
2.1 De regelgeving
Voor de ouderwerking gelden dezelfde regels in verband met sponsoring en reclame als voor de school. Op de kaas- en wijnavond, quiz, wandelzoektocht… mag reclame voorkomen, maar de voorwaarden moeten gerespecteerd worden. We gaan er immers van uit dat alle activiteiten in samenwerking met de school georganiseerd worden. Bij een officiële ouderraad is dit zeker het geval.
Een feitelijke vereniging, zoals het oudercomité, kan in principe activiteiten organiseren los van de school, maar ook dan raden we aan de voorschriften in verband met reclame en sponsoring in acht te nemen. In het geval van een schoolfeest, werkt de school hoogstwaarschijnlijk mee en gelden dus dezelfde regels.
2.2 Sponsors werven
Sponsoring is een gangbare manier om extra middelen of producten te bekomen voor de school. Meestal komen de sponsors echter niet vanzelf. In de praktijk gebeurt het vaak dat leden van de ouderwerking (lokale) handelaars contacteren. Doe dit zeker in overleg met de school! Leden van een officiële ouderraad doen dit dan onder de vlag van het schoolbestuur. Voor leden van een feitelijke vereniging, zoals het oudercomité, is dit niet vanzelfsprekend.
Goede afspraken zijn ook noodzakelijk wanneer leerlingen gevraagd worden sponsors te zoeken of wanneer zij dit op eigen initiatief doen (bijv. voor een 100 dagen-fuif).
De ouder- en schoolraad zijn de plaatsen bij uitstek voor het maken van afspraken over het werven van sponsors.
Opdat een sponsor de kost kan inbrengen als aftrekpost, moet er iets duidelijk tegenover staan als tegenprestatie. Een tegenprestatie is bijv. reclame of publiciteit. Dit kan gaan van een banner op het schoolfeest, vermelding op een uitnodiging of in een brochure tot opname in een schoolkrantje of op de schoolwebsite. Let wel: het gaat dan steeds over vermelding van de sponsor (naam en logo) en niet over een reclameboodschap waarin bijv. bepaalde producten of kortingsacties aangeprezen worden.
De gemaakte afspraken tussen school en sponsor moeten op papier staan. De VCOV heeft een voorbeeld van sponsoringovereenkomst dat je kan gebruiken.
Indien er geen tegenprestatie is, worden de uitgaven niet aanzien als een beroepskost en zijn ze niet fiscaal aftrekbaar.
Bij sponsoring in geld is de btw 100% aftrekbaar indien de tegenprestatie (de reclame) kan aangetoond worden.
Bij sponsoring in natura is de btw op de aankoopfactuur van deze goederen aftrekbaar indien de prijs lager is dan 50 euro. (Deze prijs is excl. btw.) Het publicitair karakter moet niet worden aangetoond. Men moet wel kunnen bewijzen dat het goed effectief gratis werd weggegeven.
Is de prijs van het gratis weggegeven goed meer dan 50 euro (excl. btw), dan kan de btw gerecupereerd worden op twee voorwaarden:
- Het publicitair karakter moet bewezen worden; EN
- De sponsor moet een factuur opstellen voor de levering van de goederen. De gesponsorde vereniging of vzw moet een factuur opstellen voor de gevoerde reclame.
Is er niet aan deze twee voorwaarden voldaan dan kan men de btw niet recupereren.
Bij privépersonen spreken we niet over sponsoring maar over giften. Een voorbeeld van een overeenkomst bij een schenking of gift vind je hier.
Een gift is niet fiscaal aftrekbaar. Er zijn wel verenigingen erkend die fiscale attesten kunnen afleveren (bijv. het Rode Kruis), maar scholen of ouderwerkingen behoren daar niet toe (zie ook verder bij punt 4). Is mijn gift aan de school fiscaal aftrekbaar?
Wil je zeker zijn dat de sponsoring op een correcte manier verloopt? Informeer ook eens bij je boekhouder en/of belastingkantoor.
De verenigingen die fiscale attesten mogen uitschrijven zijn beperkt en te vinden op de website van de federale overheidsdienst financiën. In het kort zijn er 3 groepen, maar hoogstwaarschijnlijk behoort jouw ouderwerking tot geen van deze drie:
- instellingen die uitdrukkelijk opgenomen zijn in de wet (o.a. het Rode Kruis, de Koning Boudewijnstichting...)
- instellingen of verenigingen die erkend zijn door de minister van Financiën of bij koninklijk besluit (hiervoor moet een erkenningsaanvraag ingediend worden. Het gaat voornamelijk om instellingen rond een doel van algemeen nut en/of liefdadigheid zoals slachtofferhulp, culturele instellingen, wetenschappelijke instellingen, natuur- en monumentenbehoud...)
- buitenlandse instellingen of verenigingen met gelijkaardige doelstellingen
Bij een feitelijke vereniging, zoals het oudercomité is er kans dat de sponsoring door de belastingen aanzien zal worden als
persoonlijke inkomsten van een lid. Verder kan een feitelijke vereniging
niet factureren waardoor het niet mogelijk is voor een handelaar om het
in te brengen.
- Verkoop en reclame op onderwijs.vlaanderen.be
- Reclame en sponsoring op school: wat mag en wat niet? op Klasse.be
- Commissie Zorgvuldig Bestuur op agodi.be
- Jury voor Ethische Praktijken inzake reclame
- Praktijkvoorbeeld 'Sponsoring ophalen vanuit uw kot'
VCOV juni 2021