Zoeken
Wat als je als school merkt dat je niet alle ouders kunt bereiken omwille van taalproblemen? Of als je merkt dat de drempel voor ouders te hoog is om contact op te nemen met de school of betrokken te zijn bij de schoolloopbaan van hun kind? Dan ga je met die ouders aan de slag! Zo dacht ook middenschool Pius X in Antwerpen. Voor inspiratie om aan deze noden tegemoet te komen, moest de school niet ver zoeken: in de eigen lagere school had men reeds ervaring met het KAAP-project.
KAAP is een samenwerking tussen stad Antwerpen dienst Onderwijs en Atlas integratie en inburgering Antwerpen, met De Schoolbrug, Ligo centrum voor basiseducatie, CVO volwassenonderwijs en het Antwerpse onderwijsveld. Al deze partners zetten zich in om:
- ouders Nederlands te leren in de context van hun schoolgaande kind
- betrokkenheid te verhogen van ouders bij het schoolleven van hun kind
- taaloefenkansen te geven en ouders door te laten stromen naar het reguliere NT2-aanbod.
Concreet volgen deelnemende ouders een volledig schooljaar Nederlandse lessen op school. De lessen (2 tot 3 keer per week) worden verzorgd door een professionele NT2-lesgever. Tijdens de lessen komen zowel schoolthema’s als opvoedingsthema’s aan bod.
De werving van ouders in het secundair
In het secundair onderwijs is het contact met ouders veelal minder dan in het lager onderwijs: de ouders komen immers niet meer aan de schoolpoort. Pius X ziet elk contactmoment als een kans om ouders te bereiken en dat begint al bij het inschrijfmoment en gaat verder tijdens infomomenten en oudercontacten. Zeer aanklampend werken is nodig: briefjes meegeven aan de leerlingen, ouders opbellen, hen aanspreken op de momenten dat ze op school zijn, ... Toch blijft het moeilijk om in het secundair onderwijs ouders warm te maken voor het KAAP-project. In vergelijking met het lager onderwijs zijn er minder dagelijkse contactmomenten aan de poort. Voor secundaire scholen komen enkel ouders van de eerste en tweede graad in aanmerking voor deelname aan het project, omdat de rol van ouders steeds kleiner wordt naargelang de leerlingen ouder worden. Desalniettemin is de rol van ouders ook in het secundair onderwijs van cruciaal belang voor schoolsuccessen van leerlingen. Mond-tot-mondreclame en positieve ervaringen van deelnemers trekken echter heel wat mensen over de streep.
Het programma (praktische voorwaarden)
Om in aanmerking te komen voor het KAAP-project moet de school in principe in Antwerpen liggen (al kan met De Schoolbrug bekeken worden wat zij kunnen doen voor scholen buiten Antwerpen) en een groep geïnteresseerde ouders hebben. Indien dit het geval is, kunnen scholen in samenwerking met de betrokken partners een intake organiseren in september. Tijdens de intakes wordt er onderzocht of uit deze groep ouders een lesgroep van 15 à 20 ouders kan worden samengesteld op basis van vastgestelde criteria.
Indien er een groep gevormd kan worden is het belangrijk om vanuit de school een contactpersoon aan te stellen. Deze persoon zal een belangrijke schakel zijn tussen de school, de NT2-lesgever, de ouders en De Schoolbrug. Op regelmatige tijdstippen wordt overleg georganiseerd. De lessen gaan 2 tot 3 keer per week door op de school, dit betekent dat de school een leslokaal moet voorzien voor de ouders met een bord en tafels.
Eens het KAAP-project echt van start gaat op de school betekent dit ook dat de school zich mee engageert om het project inhoudelijk en praktisch te ondersteunen. Het engagement van de school is heel belangrijk om het KAAP-project eigen te maken en om ervoor te zorgen dat het een succes wordt. Omdat de lessen gaan over de school van het kind is de interactie tussen de lesgever en de contactpersoon van de school heel belangrijk. Het is dan ook de bedoeling dat de school ervoor zorgt dat er materiaal voorhanden is om mee aan de slag te gaan zoals bijvoorbeeld brieven, kalenders, rapporten. De kennisoverdracht over de school tijdens de KAAP-lessen is zo belangrijke informatie voor de ouders om vaardigheden (digitale vaardigheden, praten met het kind, telefonisch contact opnemen met de school…) te ontwikkelen om hun kind thuis beter te ondersteunen.
Het KAAP-project in Pius X secundair
De school tekende in voor KAAP, omdat er duidelijke noden lagen rond ouderbetrokkenheid van anderstalige ouders. De school voelde de laatste jaren steeds vaker een lagere ouderbetrokkenheid bij bepaalde groepen ouders en de gevolgen van een taalbarrière bij anderstalige ouders.
De school wilde graag de hand reiken en vlotter in communicatie treden met deze ouders en de ouders helpen om een grotere betrokkenheid te creëren op de schoolloopbaan van hun kind. De school ziet KAAP als een drempelverlager en als een grote kans om op een positieve en concrete manier de ouderbetrokkenheid op de school en thuis te vergroten. Zo is er tijdens de KAAP-klassen gewerkt rond Smartschool, hebben de ouders via een rollenspel geoefend op hoe zij telefonisch de school moesten contacteren, de KAAP-ouders kregen ook een rondleiding op de school, …
Het effect
Hoewel er wel drempels blijven, merkt het schoolteam een zeer positief effect bij de deelnemers aan het KAAP-project. Niet enkel de taaldrempel wordt verlaagd. Doordat ouders de school kennen en weten bij wie ze terecht kunnen, voelen ze zich ook zekerder om zelf contact te zoeken met de school. Er is een grote appreciatie van de ouders naar de school toe en omgekeerd: ze geven zelf aan tijdens een eindevaluatie dat ze de school van een andere kant hebben leren kennen en dat ze zich verbonden voelden met de school door hun fysieke aanwezigheid. Via KAAP gaat de school verder op zoek naar manieren om een goede samenwerking uit te bouwen met anderstalige ouders. De missie van de school is dat de samenwerking met ouders vertrekt vanuit een gelijkwaardig partnerschap.
Toekomstdromen
Pius X zet met het KAAP-project al veel stappen in de goede richting. Toch zijn er nog toekomstdromen. “Hoe inclusiever de school, hoe beter”, luidt het bij de directie. Info-avonden op maat en een sterkere link met de ouderwerking moeten in de toekomst niet enkel zorgen voor een verhoogde ouderbetrokkenheid, maar zelfs evolueren naar échte ouderparticipatie. De school wil een positieve beleving van diversiteit binnen de school en om dit te realiseren wil de school graag werken aan partnerschap waar samenwerken met ouders, ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie een onderdeel van zijn.
- Samenwerking met externe partners is essentieel om het project te doen slagen. Pius X had zeer veel steun en profijt van de ondersteuning van vzw De Schoolbrug.
- Vertrek vanuit een degelijke beginsituatieanalyse. Pas als je de noden in kaart hebt, kan je effectief aan het wegwerken van drempels beginnen.
- Werk aanklampend, gebruik elk contactmoment om het project onder de aandacht te brengen en om ouders te werven.
- Stem regelmatig af met lesgever(s), schoolteam én ouders.
- Werk ook aan toegankelijkheid, bereikbaarheid en aan de vertrouwensbasis.
- Evalueer het project tussentijds én op het einde en stuur bij waar nodig.
Door deelname aan het KAAP-project werkt de school samen met externe partners om de ouderbetrokkenheid en -participatie te verhogen. Het komt de schoolloopbaan van de kinderen ten goede en ook ouders krijgen kansen: kansen om betrokken te zijn, om te participeren, … Bovendien wordt de drempel tot NT2-onderwijs voor ouders verlaagd.
H. Pius X-instituut – Middenschool
VIIde-Olympiadelaan 25
2020 Antwerpen
www.piustien.net
Vzw De Schoolbrug
www.deschoolbrug.be
info@deschoolbrug.be