10 tips voor het betrekken van ouders in het buitengewoon onderwijs

Zoeken

Dit document is enkel zichtbaar voor leden van de VCOV.
Word nu lid
10 tips voor het betrekken van ouders in het buitengewoon onderwijs

1. Visie bepalen
Bespreek als schoolteam jullie visie op ouderbetrokkenheid en -participatie. Waarom willen jullie inzetten op ouderbetrokkenheid en -participatie? Wat zijn de mogelijkheden en beperkingen? Wie zijn de moeilijk bereikbare ouders en wat verhindert hen om aansluiting te vinden bij de school? Wat zijn mogelijke drempels voor ouders (bijv. informatie-, praktische, financiële, culturele, sociale, psychologische drempels) en hoe kan je die wegwerken? Zorg ervoor dat de visie en de acties rond ouderbetrokkenheid en -participatie door het hele schoolteam gedragen worden.

2. Warm onthalen
Wanneer ouders goed onthaald worden, voelen ze zich sneller thuis op school en kan je hen nadien makkelijker bereiken. Neem als directeur of leerkracht tijd om kennis te maken met (nieuwe) ouders. De sfeer tijdens dit gesprek bepaalt of ze zich echt welkom voelen op school. Toon oprechte belangstelling en stel vragen.

3. Maak tijd voor een uitgebreid intakegesprek
Geef ouders van bij de inschrijving duidelijke informatie vanuit de school en vraag informatie over het kind aan de ouders. Betrek de orthopedagoog en de klastitularis bij het intakegesprek.

Geef expliciet en concreet aan wat je van ouders verwacht m.b.t. gesprekken en andere activiteiten. Vertel hen wanneer en waarom ze best naar de oudercontactavonden komen, hoe de individuele begeleiding gebeurt en wat de regels zijn bij afwezigheden. Vraag ook expliciet aan de ouders wat zij van de school verwachten en geef hen de kans om vragen te stellen.

Geef duidelijke informatie over de kosten, de betalingsmogelijkheden en -modaliteiten, en bij wie ze terecht kunnen met vragen over de bijdragen. Bied ouders hulp aan, overloop de mogelijkheden voor financiële hulp door externe organisaties, zoals het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap. Leg uit dat de school deze info nodig heeft om hun kind alle nodige kansen te bieden. Vermeld dat de school discreet omgaat met de info.

4. Ouders als partner(s)
Zowel de ouders als de school willen het beste voor het kind! Misschien doen ze dit soms op een andere manier, maar beiden willen dat het kind zich goed voelt op school. Ouders betrekken bij de schoolloopbaan van het kind is essentieel: een ouder kent zijn/haar kind nog steeds het beste. Door ouders regelmatig te informeren en met hen in gesprek te gaan over het leerproces van hun kind, maak je hen tot partner!

Contacteer ook de ouders als het goed gaat op school, bijvoorbeeld via de agenda, een telefoongesprek, SMS of Whatsapp. Dit kan naar aanleiding van een huistaak die goed gemaakt werd, een knap werk dat gerealiseerd werd, een verbetering op een concreet vlak (bijv. van C-groep naar A-groep gegaan voor rekenen). Dit is zowel voor de ouders als de leerlingen heel fijn. Bij telefoontjes wordt er aangeraden te bellen met een GSM-nummer omdat het vast nummer van de school mogelijk angst opwekt voor slecht nieuws.

5. Oudervriendelijke oudercontacten
Enkele tips voor een laagdrempelig en oudervriendelijk oudercontact:

  • Zorg voor een eenvoudige uitnodiging in klare taal, eventueel met picto’s of vertalingen.
  • De (klas)leerkracht, de brugfiguur of orthopedagoog kunnen de ouders die niet inschrijven persoonlijk opbellen en uitnodigen.
  • Als ouders omwille van vervoer niet op school geraken, kan het oudercontact telefonisch doorgaan of kan de school een huisbezoek overwegen. Maak hierover goede afspraken met de ouders.
  • Onthaal de ouders hartelijk en wijs hen de weg op school. De ouderraad kan zorgen voor een warm onthaal. Versier de schoolgangen met werkjes van de leerlingen, geef foto’s mee naar huis als aandenken.
  • Bied alle ouders een gratis drankje (en eventueel een hapje gemaakt door de leerlingen).
  • Voorzie gratis kinderopvang.
  • Vraag aan de leerlingen om mee te komen naar het oudercontact. Voor sommige ouders is het immers moeilijk om thuis goed weer te geven wat er allemaal gezegd is. 
  • Probeer als schoolteam flexibel om te gaan met de uren van het oudercontact. Of nodig de ouders uit voor een gesprek op een ander ogenblik.
  • Voorzie gratis tolken voor anderstalige ouders. Doe hiervoor eventueel beroep op externen, zoals bijv. brugfiguren, schoolopbouwwerkers, tolken via een stadsdienst.
  • Zorg dat de CLB-medewerker aanwezig en makkelijk toegankelijk is voor ouders.
  • Maak tijd en ruimte om ouders ook in gesprek te laten gaan met de logopediste, kinesist, ergotherapeut. Laat ouders op voorhand aanduiden welke leerkracht of therapeut ze graag willen spreken.


6. Informele contacten en laagdrempelige activiteiten
Via informele contacten en laagdrempelige activiteiten leren ouders en het schoolteam elkaar beter kennen en kan er een vertrouwensband ontstaan. Hoe dichter ouders bij de school staan, hoe meer betrokken ze zich voelen en hoe belangrijker ze de school vinden.
Succesvolle laagdrempelige ouderactiviteiten zijn bijvoorbeeld een koffie-, kennismaking-, toonmoment voor ouders in de klas, creatieve ateliers tijdens een opendeurdag, workshops voor ouders door de leerlingen, zoals workshop snoeien door leerlingen tuinbouw, workshop massage door de leerlingen verzorging, proefavond door de leerlingen grootkeuken. Meer inspiratie kan je vinden bij de goede praktijkvoorbeelden op de VCOV website.
Daarnaast kan de school ook tal van initiatieven nemen om de leerlingen en hun ouders te helpen in het dagelijkse leven, enkele voorbeelden van scholen buitengewoon onderwijs:


7. Communiceren!
Als je een zo ruim mogelijke groep ouders wil bereiken, moet je alle mogelijke middelen gebruiken om ouders aan te spreken en uit te nodigen, bijv. via brief, de schoolkrant, de schoolwebsite, een nota in de schoolagenda, sociale media. Aarzel niet om de boodschap te herhalen!
Een uitgebreide bundeling aan tips rond communiceren met ouders vind je op de VCOV-website. Kant-en-klare methodieken en activiteiten om ouders op school Nederlands te laten oefenen, vind je in de map Oefenkansen Nederlands voor en door ouders.

8. Bevraag ouders
Ook de stem van ouders horen over de school- en klaswerking is in het buitengewoon onderwijs erg belangrijk. Tips vind je in ouderbevraging: hoe de mening van ouders bevragen? Inspiratie vind je bij de VCOV-voorbeeldbevragingen en het praktijkvoorbeeld tevredenheidsonderzoek bij ouders van VIBO De Brem.

9. Richt een ouderraad op
Wil je ouders op een structurele manier betrekken bij de werking van de school en hen actief laten meedenken over het beleid? Richt dan een ouderraad op. Een uitgebreid stappenplan om een ouderraad op te richten vind je op de website.
Eens de ouderraad opgericht is, kan je werken aan:

10. VCOV helpt graag!
Wens je hulp of begeleiding bij het opzetten van acties rond ouderbetrokkenheid of wil een ouderwerking oprichten op je school? Contacteer de VCOV voor info of begeleiding: info@vcov.be.